İlamların İcrası ve Kesinleşmeden İcraya Konulamayacak Mahkeme Kararları
İLAMLARIN İCRASI VE KESİNLEŞMEDEN İCRAYA KONULAMAYACAK MAHKEME KARARLARI
İlam: İlam mahkemenin vermiş olduğu kararın taraflardan her birine vermiş olduğu hükmün mühürlü ve imzalı suretidir.Mahkemenin vermiş olduğu ara kararlara dayanılarak ilamlı takip yapmak mümkün değildir.
İlamlara dayanılarak icra takibi yapılması için ilamın kesinleşmesine gerek yoktur. Hüküm kesinleşmeden de ilamlı icra yoluna başvurulabilmektedir.
İlam(Mahkeme Kararı) Mahiyetine Haiz Belgeler: İcra-İflas Kanunu m.38 ‘de ve özel kanunlarda ilam muadili belgeler belirtilmektedir.Bunlar;
- Mahkeme Huzurunda Yapılan Sulhlar
- Mahkeme Önünde Yapılan Kabuller
- Para Borcu İkrarını Havi Re’sen Tanzim Edilen Noter Senetleri
- İstinaf ve Temyiz Kefaletnameleri
- İcra Dairesindeki Kefaletler
- Avukatlık Kanununda Yer Alan İlam Muadili Belgeler
- Noter Kanununda Yer Alan İlam Muadili Belgeler
- Arabuluculuk Kanununda Yer Alan İlam Muadili Belgeler
İlamlı Takipte Yetkili İcra Dairesi
İlamlı takipte yani mahkeme kararına dayanarak açılacak olan icra takiplerinde alacaklı , icra takibini Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde herhangi bir yer icra dairesinden talep edebilir.
İlamlı İcra Prosedürü
İlamlı icra prosedürü takip talebi ile başlar alacaklı elindeki ilama dayanarak icra dairesine takip talebinde bulunur ve ilamdaki yerine getirilmesini istediği talebini belirtir ve başvuru harcı yatırır bunun üzerine ilamlı icra takibine ilişkin takip talebini alan icra dairesi borçluya bir icra emri düzenleyerek tebliğ eder. Borçlu , icra emrine karşı itiraz edemez .Borçlu 7 gün içerisinde takip konusu borcu ödemez ya da icra emrinin geri bırakılmasına dair bir karar sunmazsa , icra emri uyarınca icra dairesi tarafından ilamda yer alan hüküm uygulanacaktır.
İcranın Geri Bırakılması
İcranın geri bırakılması İcra-iflas kanunu m.33 ve devamında borcun zamanaşımına uğradığı veya imhal veya itfa edilmiş olmasının icra emrinin tebliğinden önce ve icra emrinin tebliğinden sonra olmak üzere ikiye ayırarak düzenlenmiştir. İcra-İflas Kanunu m.33/1 uyarınca kendisine icra emri gönderilen borçlu (icra emrinin tebliğinden önce fakat hükmün verildiği tarihten sonra)zamanaşımına uğradığını veya ihmal veya itfa edildiği iddiasını ; icra emrinin tebliğinin ardından 7 gün içinde icra mahkemesinde ileri sürerek icranın geri bırakılmasını talep edebilir.Yetkili mahkeme , icra takibinin yapıldığı yer icra mahkemesidir.
Ancak icranın geri bırakılması talebi icrayı durdurmaz. Borçlu , ihmal ve itfa iddiasını ancak yetkili mercilerce resen yapılmış veya usulüne göre tasdik edilmiş yahut icra dairesine veya icra mahkemesinde veya mahkeme önünde ikrar olunmuş senet ile kanıtlayabilir.Kanıtlarsa icranın geri bırakılmasına karar verilir.
İcra emrinin tebliğinden önceki döneme ilişkin zamanaşımı, ihmal veya itfa itirazları 7 günlük kesin süreye tabii iken ; icra emrinin tebliğinden sonra tahakkuk etmiş olan itfa , ihmal ve zamanaşımına ilişkin icranın geri bırakılması talebi için herhangi bir süre öngörülmemiş , bu davanın icra takibinin son bulmasına kadar her zaman ileri sürülebileceği düzenlenmiştir
Kesinleşmeden İcraya Konulamayacak Mahkeme Kararları
Hukukumuzda kural olarak mahkeme kararları verildikleri andan itibaren icraya konu edilebilirler ancak bu durumun bazı istisnaları vardır. Bunlar;
- Gayrimenkulün aynına ilişkin ilamlar (Taşınmazın aynından kaynaklı (Sükna,oturma,irtifak vs.) davalarda hükmedilen ecrimisil; kesinleşmeden icraya konulamaz)
- Aile ve kişiler hukukuna ilişkin ilamlar,
- Yabancı mahkeme veya hakem kararlarının tenfizine ilişkin verilen ilamlar,
- Menfi tespit veya istirdat (geri alım) davalarında verilen ilamlar,
- Sayıştay ilamları,
- İstihkak davasının kabulüne ilişkin karardaki yargılama gideri (Davanın reddi halinde ise kesinleşme gerekmemektedir.)
- Bayrağına ve sicil kaydı olup olmadığına bakılmaksızın bütün gemilere ve bunlarla ilgili ayni haklara ilişkin ilamlar
Av. Emine Karadal